Czym jest pojazd uprzywilejowany oraz jakie daje mu to prawa
Jak wynika z przepisów drogowego ruchu pojazdami uprzywilejowanymi są te, używane w jednostkach ratownictwa życia, zdrowia i ludzkiego mienia. Do grupy pojazdów uprzywilejowanych wchodzą w skład także pojazdy, które stosują oddziały bezpieczeństwa i publicznego porządku. To znaczy, że pojazdami uprzywilejowanymi są np. karetki , pojazdy policji, straży miejskiej czy straży pożarnej. Pojazd uprzywilejowany podczas akcji bezwzględnie powinien ogłosić swoją obecność na trasie, tak aby pozostali uczestnicy ruchu mogli na nie właściwie reagować.
Pojazdy uprzywilejowane posiadają prawa, jakie mogą użyć w ustalonych okolicznościach. W zwyczajnych sytuacjach drogowych są zobowiązane do stosowania się do zasad i przepisów, tak samo jak pozostali kierowcy. Tylko w sytuacjach, kiedy pojazd uprzywilejowany został wezwany, by zapewnić bezpieczeństwo albo bierze udział w akcji ratowania zdrowia, życia mienia ludzkiego czy jest częścią przejeżdżającej kolumny pojazdów uprzywilejowanych ma prawo użyć swoich przywilejów. Tym prawem jest możliwość pominięcia zasad ruchu czy poziomych i pionowych znaków drogowych. Kierowcy pojazdów uprzywilejowanych mogą kierować się pod prąd i zatrzymywać się w miejscach niedozwolonych.
Zastrzeżeniem jest sygnalizowanie obecności sygnałem dźwiękowym oraz świetlnym, przy zapalonych światłach mijania czy światłach drogowych. Sygnał dźwiękowy nie jest konieczny podczas postoju pojazdu, jednak absolutnie potrzebne jest zachowanie wyjątkowej ostrożności. Kierowca pojazdu uprzywilejowanego musi w zupełności stosować się poleceń osoby upoważnionej do kontroli i kierownictwa ruchu drogowego niezależnie od sytuacji.
Jak zachować się w pobliżu pojazdów uprzywilejowanych?
Wszyscy uczestnicy ruchu drogowego: motocykliści, kierowcy albo piesi są zobowiązani do ostrożnego zachowania wobec pojazdu uprzywilejowanego. Osoba w obecności pojazdu uprzywilejowanego powinna zjechać z drogi, umożliwiając łatwą oraz bezpieczną drogę . W tej okoliczności dozwolony jest zjazd na pobocze lub pas zieleni albo zatrzymanie pojazdu na przystanlu autobusowym lub zatoce. Zazwyczaj kierowcy zbliżają się do krawędzi jezdni. Zdarza się, że nie powinno się zatrzymywać, aby nie ograniczać ani nie powodować nagłego zatrzymania pojazdu uprzywilejowanego. Zarówno motocykliści, kierowcy czy pojazdy uprzywilejowane powinny wyjątkowo czujnie zachowywać się na skrzyżowaniu, zwłaszcza że pojazd uprzywilejowany ma prawo się na nim pojawić mimo czerwonego światła. Dodatkowo piesi również mają za zadanie ustąpić pierwszeństwa dla karetki, radiowozu albo wozu strażackiego. Absolutnie nieprzepisowe jest wchodzenie na pasy, także mając zielone światło. Osoby, które już wstąpiły na pasy, powinny jak najszybciej z nich zejść. Warto nie zapominać o tych zasadach, dlatego że niestosowanie się do nich grozi mandatem.
Czy wolno wyprzedzać pojazd uprzywilejowany?
Wyprzedzanie pojazdu uprzywilejowanego wzbudza sporo wątpliwości kierowców. O wyprzedzaniu karetki pogotowia ratunkowego, radiowozu, wozu strażackiego czy innego pojazdu uprzywilejowanego nie myślimy, kiedy uczestniczą w ratowniczej akcji albo powiązanej z zachowaniem bezpieczeństwa. Wówczas obowiązkiem wszystkich uczestników ruchu drogowego jest ustąpienie pierwszeństwa. Jak zachować się, kiedy pojazd uprzywilejowany pojawi się w ruchu drogowym, ale nie będzie dawał sygnałów o swoim pośpiechu?
W obszarze zabudowanym bez względu na położenie zakazane jest wyprzedzanie pojazdu uprzywilejowanego. Nieważne, czy pojazd ma włączone sygnały świetlne i dźwiękowe lub nie, wyprzedzenie pojazdu uprzywilejowanego w obszarze zabudowanym grozi punktami karnymi oraz mandatem. Wyłącznie poza obszarem zabudowanym można wyprzedzić pojazdy uprzywilejowane, jeżeli nie biorą udziału w żadnej akcji. W trakcie manewru wymijania trzeba utrzymać szczególną ostrożność. Warto pamiętać, że pojazd uprzywilejowany może okazać się potrzebny w każdej chwili, a gdy tak będzie i tak należy zapewnić mu bezpieczny przejazd. W pobliżu pojazdu uprzywilejowanego zawsze należy troszczyć się o bezpieczną jazdę wszystkich.
Kolizja z pojazdem uprzywilejowanym, kto będzie odpowiedzialny?
Choć każdy pojazd uprzywilejowany posiada swoje dodatkowe prawa, a uczestnicy ruchu drogowego muszą udzielić im pierwszeństwa, zawsze może zdarzyć się kolizja z pojazdem uprzywilejowanym. Kolizja z pojazdem uprzywilejowanym nie zaważa na tym, że to drugi kierowca od razu ponosi winę za wywołanie wypadku. Każdy przypadek osądza się w indywidualny sposób, aby stwierdzić, która ze stron nie utrzymała właściwiej ostrożności oraz wywołała kolizję. Kierowca pojazdu uprzywilejowanego również może zostać uznany za sprawcę oraz pociągnięty do odpowiedzialności, jeśli nie dostosował się do zasad. Sprawdzane są takie warunki, jak właściwa sygnalizacja świetlna i dźwiękowa pojazdu uprzywilejowanego, możliwość drugiego kierowcy do dostrzeżenia pojazdu uprzywilejowanego oraz poprawnej reakcji. Znaczenie ma także ogólny rozwój sytuacji , a nawet warunki atmosferyczne.
