Który pojazd to pojazd uprzywilejowany i jakie ma prawa
Według przepisów ruchu drogowego pojazdami uprzywilejowanymi są te, służące w formacjach ratownictwa zdrowia, życia i mienia ludzkiego. Do grona pojazdów uprzywilejowanych wchodzą w skład również pojazdy, które wykorzystują oddziały bezpieczeństwa oraz publicznego porządku. Według tego pojazdami uprzywilejowanymi są na przykład karetki pogotowia, samochowy policji, straży pożarnej czy straży miejskiej. Każdy pojazd uprzywilejowany w trakcie akcji bezwzględnie powinien zakomunikować swój udział na drodze, tak żeby pozostali kierowcy mieli szansę na nie właściwie reagować.
Pojazdy uprzywilejowane posiadają swoje prawa, które mogą zastosować jedynie w konkretnych sytuacjach. W zwykłych zdarzeniach drogowych są zobowiązane do przestrzegania przepisów i zasad, tak samo jak pozostali kierowcy. Tylko w okolicznościach, kiedy pojazd uprzywilejowany musi przywrócić bezpieczeństwo lub bierze udział w akcji ratowania mienia, życia zdrowia ludzkiego czy jest częścią przejeżdżającej kolumny pojazdów uprzywilejowanych może użyć swoich praw. Owym prawem jest możliwość niestosowania się do zasad ruchu czy poziomych i pionowych znaków drogowych. Kierowcy pojazdów uprzywilejowanych mogą pominąć sygnalizację świetlną, jechać pod prąd oraz stawać w miejscach niedozwolonych.
Wymogiem jest ogłoszenie obecności sygnałem świetlnym oraz dźwiękowym, przy zapalonych światłach drogowych czy światłach mijania. Dźwięk nie jest niezbędny w czasie postoju pojazdu, ale niezależnie od sytuacji niezbędne jest utrzymanie wyjątkowej ostrożności. Kierowca pojazdu uprzywilejowanego musi w zupełności słuchać poleceń upoważnionej osoby do kontroli i kierownictwa ruchu drogowego niezależnie od sytuacji.
Jak postępować w sytuacji z udziałem pojazdów uprzywilejowanych?
Wszyscy uczestnicy ruchu drogowego: kierowcy, motocykliści albo piesi są zobligowani do ostrożnego zachowania w pobliżu pojazdu uprzywilejowanego. Osoba w pobliżu pojazdu uprzywilejowanego jest zobowiązana zejść z drogi, gwarantując łatwą i bezpieczną drogę . W tej okoliczności dozwolony jest zjazd na pobocze lub pas zieleni czy postój na przystanlu autobusowym lub zatoce. Z reguły kierowcy zjeżdżają do krawędzi jezdni. Czasem nie powinno się zatrzymywać, żeby nie ograniczać ani nie wywoływać gwałtownego zatrzymania pojazdu uprzywilejowanego. Zarówno kierowcy, motocykliści oraz pojazdy uprzywilejowane muszą bardzo ostrożnie zachowywać się na skrzyżowaniu, dlatego, że pojazd uprzywilejowany może się na nim pojawić mimo światła czerwonego. Co więcej piesi też mają obowiązek uznać pierwszeństwo karetki, radiowozu czy strażackiego wozu. Bezwzględnie zabronione jest wchodzenie na pasy, także przy zielonym świetle. Osoby, co już wstąpiły na pasy, muszą jak najszybciej z nich zejść. Należy pamiętać o tych obowiązkach, bo nieprzestrzeganie ich grozi wysokim mandatem.
Czy wolno wyprzedzać pojazd uprzywilejowany?
Wyprzedzanie pojazdu uprzywilejowanego wywołuje wiele niepewności kierowców. O wyprzedzaniu pogotowia ratunkowego, radiowozu, wozu strażackiego albo innego pojazdu uprzywilejowanego nie zastanawiamy się, gdy biorą udział w akcji ratowniczej czy połączonej z utrzymaniem bezpieczeństwa. Wtedy obowiązkiem każdego uczestnika ruchu drogowego jest ustąpienie pierwszeństwa. Jak postępować, gdy pojazd uprzywilejowany pojawi się na drodze, ale nie będzie sygnalizował swojego pośpiechu?
W terenie mieszkalnym niezależnie od położenia zakazane jest wyprzedzanie pojazdu uprzywilejowanego. Bez względu na to, czy pojazd ma włączone sygnały świetlne i dźwiękowe lub nie, wyprzedzenie pojazdu uprzywilejowanego w terenie mieszkalnym grozi punktami karnymi oraz mandatem. Tylko poza obszarem zabudowanym wolno wyprzedzić pojazdy uprzywilejowane, jeżeli nie biorą udziału w żadnej akcji. W trakcie manewru wyprzedzania należy zachować niezwykłą ostrożność. Warto pamiętać, że pojazd uprzywilejowany może okazać się potrzebny wszędzie, a wtedy i tak należy mu się bezpieczny przejazd. W obecności pojazdu uprzywilejowanego zawsze należy troszczyć się o wspólną bezpieczną jazdę.
Kolizja z pojazdem uprzywilejowanym, kto będzie odpowiedzialny?
Choć każdy pojazd uprzywilejowany ma swoje prawa, a uczestnicy ruchu drogowego muszą ustępować pierwszeństwa, w każdej sytuacji może zdarzyć się kolizja z pojazdem uprzywilejowanym. Kolizja z pojazdem uprzywilejowanym nie zaważa na tym, że to drugi kierowca automatycznie ponosi odpowiedzialność za wywołanie wypadku. Każdą sprawę zawsze osądza się osobno, żeby powiedzieć, która ze stron nie utrzymała odpowiedniej ostrożności i spowodowała kolizję. Kierowca pojazdu uprzywilejowanego też może być uznany winnym i pociągnięty do odpowiedzialności, jeśli nie zachował koniecznych wytycznych. Sprawdzane są takie warunki, jak odpowiednia sygnalizacja świetlna i dźwiękowa pojazdu uprzywilejowanego, zdolność drugiego kierowcy do zauważenia pojazdu uprzywilejowanego i odpowiedniej reakcji. Wpływ ma również ogólny rozwój sytuacji , a nawet warunki pogodowe.
